HUDUDLARNING IJTIMOIY TABAQALASHUVINI BAHOLASHDA SUN’IY INTELLEKTNING AMALIY QO‘LLANILISHI
Ключевые слова:
ijtimoiy tabaqalashuv, raqamli tengsizlik, sun’iy intellekt, hududiy monitoring, indikatorlar, ma’lumot integratsiyasi, inkluziv siyosatАннотация
Ushbu maqola sun’iy intellekt (SI) texnologiyalari asosida hududlarning ijtimoiy tabaqalashuv darajasini baholash va monitoring qilishga mo‘ljallangan platforma yaratish masalasini iqtisodiy-sotsiologik nuqtai nazardan tahlil qiladi. Tadqiqotda raqamli tengsizlik va ijtimoiy tabaqalashuv o‘rtasidagi bog‘liqlikka oid empirik va nazariy adabiyotlar sintez qilinib, hududiy darajadagi ijtimoiy stratifikatsiyani o‘lchash uchun indikatorlar to‘plami ishlab chiqildi; ular orasida resurslarga, raqamli kapitalga, demografik xususiyatlarga (yosh, jins, etnik guruh) va ijtimoiy kapitalga oid ko‘rsatkichlar mavjud. Platforma arxitekturasi xavfsiz ma’lumot yig‘ish, heterojen ma’lumot manbalari (ma’muriy registrlar, ommaviy so‘rovlar, ijtimoiy media va mobil trafik metrikalari) va SI modullarini (normativ regressiya, klasterlash, geosozlashgan neyron tarmoqlar va tushunarlik uchun SHAP/ LIME usullari) integratsiyalash orqali hududiy tafovutlarni chuqurroq aniqlashni ko‘zlaydi. Platforma natijalari mahalliy siyosat ishlab chiquvchilarga va ijtimoiy tadqiqotchilarga maqsadli intervensiyalarni rejalashtirish, raqamiy inklyuzivlikni oshirish va ijtimoiy yordam choralarini optimallashtirish uchun amaliy tavsiyalar beradi
Библиографические ссылки
DiMaggio, P., Hargittai, E., Neuman, W. R., & Robinson, J. P. (2001). Social implications of the Internet. Annual review of sociology, 27(1), 307-336.
Matamoros-Fernández, Ariadna. "Platformed racism: The mediation and circulation of an Australian race-based controversy on Twitter, Facebook and YouTube." Information, Communication & Society 20.6 (2017): 930-946.
Blank, Christian U., et al. "Neoadjuvant versus adjuvant ipilimumab plus nivolumab in macroscopic stage III melanoma." Nature medicine 24.11 (2018): 1655-1661.
Hargittai, Eszter, Anne Marie Piper, and Meredith Ringel Morris. "From internet access to internet skills: digital inequality among older adults." Universal access in the information society 18.4 (2019): 881-890.
Bacher-Hicks, A., et al. 2021. Inequality in household adaptation to schooling shocks: Covid-induced online learning engagement in real time. Journal of Public Economics. 193: 104345.
Fanciulli, Alessandra, et al. "Consensus statement on the definition of neurogenic supine hypertension in cardiovascular autonomic failure by the American Autonomic Society (AAS) and the European Federation of Autonomic Societies (EFAS) Endorsed by the European Academy of Neurology (EAN) and the European Society of Hypertension (ESH)." Clinical Autonomic Research 28.4 (2018): 355-362.
DiMaggio, P., et al. 2004. Digital Inequality: From Unequal Access to Differentiated Use. In D. Grusky (Ed.), The
Inequality Reader: Contemporary and Foundational Readings in Race, Class and Gender (pp. 355-400). New York: Routledge
Tursunov D.B., Mirzayev S.I. (2022). Raqamli iqtisodiyot sharoitida tadbirkorlik subyektlariga davlat xizmatlarini ko‘rsatish mexanizmlarini takomillashtirish. Toshkent: “Innovatsion rivojlanish” ilmiy jurnali, №2, 15–23.